Otomotiv Mekanikçisi Ne İş Yapar?
Motorlu kara taşıtlarına dair her türlü arıza tespit ve çözüm odaklı çalışan kişiler otomotiv mekanikçisi olarak adlandırılır. Otomotive dair olan bakım,onarım, performans yükseltme gibi işlemlerden sorumludur.
Otomobil, kamyon, otobüs gibi motorlu araçların yakıt sistemi, soğutma ve ateşleme işlemleriyle ilgilenir. Bunun dışında supap sistemi, fren, güç sistemleri, ikaz lambaları gibi alanların onarımından ve bakımından sorumlu kişidir. Otomotiv veya makine mühendisi ile otomotiv aletlerin arasındaki bağlantıyı sağlayan kişi olarak da nitelendirebiliriz. Bakım esnasındaki sorunlar konusunda bilgi alan bu bilgiler doğrultusunda bakımı da onarımı da gerçekleştirerek taşıtların doğru çalışabilir konuma gelmesini sağlar.
Otomotiv sektörü dünya genelinde ilerleyen ve gelişen bir sektör olduğu için bu alanda uzmanlık kazanmak isteyenlerin sayısı da oldukça artmıştır. Kişiler yetkinliklerini belgeyle taçlandırarak iş kolunda etkin bir konuma yükselirler. Gerek kendi araç kontrol noktalarını kurarak gerekse hali hazırda olan dükkanlarda çalışarak uzmanlıkları konusunda deneyim kazanırlar. İş gücü olarak önü oldukça açık olan otomotiv, şekillenen alt yapısı sayesinde de toplumun gelişmesini sağlamaktadır.
Otomotiv Mekanikçisinin Görev Basamakları Nelerdir?
Bir aracın gerek parçalarını gerekse de toplu olarak sistemlerinden sorumlu olan otomotiv mekanikçisinin iş paydaları oldukça geniştir. İş ve işçi sağlığı, çevre koruma gibi dikkat edilmesi gereken hususlar da göz önüne alınarak:
- İş sağlığı konusunda önlemler almak ve bu konuda geniş bir bilgiye sahip olmak,
- Kalite yönetim sistemi doküman sistemleri konusunda bilgili olmak,
- İş organizasyonu yapabilmek,
- Çalışılan ortamı düzenleyebilmek,
- Çalışmak için gerekli olan alet ve donanımların bakım talimatlarını uygulayabilmek,
- Hazırlık işlemlerini eksiksiz yerine getirmek,
- Bakımından ve onarımından sorumlu olunan aracın özelliklerini tamamiyle bilmek,
- Periyodik bakım programı geliştirmek,
- Yakıt sistemi, aktarım oranları gibi karışık işlemlerde periyodik bakım yapabilmek,
- Arıza tespitte pratik olup sorunu çözebilmek,
- Motoru söküp tekrar takabilmek,
- Motoru söküp takarken arızanın işleyişini tespit edebilmek,
- Yol testi gerçekleştirmek,
- Hava koşullarına göre araç ikmalleri yapmak,
- Mesleki gelişim faaliyetleri ve etkinliklerine katılmak, otomotiv mekanikçisinin görevleri olarak sayılır.
Otomotiv mekanikçisinin sektör düzeninde grup bilgileri vardır. Her mesleğin ana ve alt grupları olma üzere bir standarda uygun şekillenişi söz konusudur. Otomotiv mekanikçisi için bu gruplandırma şu şekilde yapılır:
Meslek Ana Grubu: Sanatkarlar ve İlgili İşlerde Çalışanlar
Bu birim grubundakiler başka yerde sınıflandırılmamış olan sanatkar işlerini kapsamaktadır. Bu gruba kalıpçılardan, ahşapçılara, optik lens yapanlardan, boy üretimi yapanlara kadar çeşitli meslek grupları girmektedir.
Meslek Alt Ana Grubu: Metal İşleme, Makine ve İlgili İşlerde Çalışan Sanatkarlar
Herkesin bildiği tornacılık, makine sistem uzmanları bu alanda yer alır. Metalin şekillenmesine ve kullanılmasında söz sahibi olan meslek grupları bu gruba dahil edilmektedir.
Meslek Grubu: Makine Bakım ve Onarım İşinde Çalışanlar
Bakım onarım teknisyeni, montaj elemanı gibi makine ile alakalı meslek grupları bu grupta yer alır.
Meslek Birimi Grubu: Motorlu Taşıtların Bakımı ve Onarımı İşlerinde Çalışanlar
Radyatör tamircisi,motosiklet tamircisi, otomotiv mekanikçisi gibi daha spesifik olarak nitelendirilen meslekler bu birimde yer almaktadır.
Kısacası gruplandırma en genelden en spesifik olana doğru yapılır denebilir. Kurum ve kuruluşların nitelikli elemanı en iyi şekilde yetiştirmek ve belgelendirmek için kullandığı bu sıralama sistemi hem yetkinlik alacak olan için hem de yetkinliği denetleyecek olan kişiler açısından önem arz eder.
Otomotiv Mekanikçisi Seviye 4 Ne Anlama Gelir?
Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından belirlenen şartlara göre uzmanlık için otomotiv mekanikçisi seviye 4 yetkinlikleri tamamlayıp belgeye hak kazanan kişiye denir. Seviyeler ilgili oldukları mesleğin içeriğine ve uzman oldukları birimlere göre ayrıldığı için seviye 4 belgesi alan bir otomotiv mekanikçi tam anlamıyla uzmanlığını bir aşamada kanıtlamış demektir.
Belgelendirme kapsamında düşünüldüğünde adayın belge için A grubu İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite sınav kısmından başarılı olması, B grubu (B1: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri / B5: Ağır Ticari Araçlarda Özel İşlemler / B6: Yol Testi) sınavlarından da en az birinden başarı sağlaması gerekmektedir.
A grubu sınavında genellikle şu konular bulunur:
- İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normlar,
- Risk faktörlerinin belirlenmesi ve önlem alınması,
- İş sağlığı için gerekli alet ve donanım bilgisi,
- Tehlike oluşturabilecek durumların bilinmesi,
- Risk teşkil eden ileri düzey sorunlar için iletişime geçilmesi gereken kurumların bilinmesi,
- Dökülme veya sızıntı durumunda kullanılması gereken malzemelerin bilinmesi,
- Tehlikeli ve zararlı atık bilgisi,
- Kalite sistem gereklilikleri,
- Kalite standartlarının bilgisi,
- Çalışma sırasındaki hata ve arızaların tespit etme,
- Acil durumlarda kaçış prosedürlerinin bilinmesi gibi konular sınavda yer alır.
B grubu sınav konuları genellikle şunları içerir:
- Müşteri sorun ve şikayetlerin olası çözümleri,
- Kullanılacak alet ve donanım bilgisi,
- Periyodik bakım bilgisi,
- Zaman ayar mekanizması hakkında bilinç,
- Motorun her türlü kayış supap özelliklerinin bilinmesi ve arıza durumunda çözüm üretebilme,
- Diferansiyel yağ değişimi bilgisi,
- Vites kutusuna dair özellikler,
- Lastik ve jant özellikleri,
- Süspansiyon sistemi parçaları ve arıza tespit edip çözüme ulaştırabilme,
- Rot ve rotil kontrolü,
- Gerçekleştirilecek bütün işlerde kalite ve önlem bilgisi genel konular arasında yer alır.
Otomotiv mekanikçisi denildiğinde aslında myk otomotiv konusunda her türlü bilgi ve önlem düşünülmelidir. Bu meslekte ilerlemek ve ustalığa sahip olmak isteyen kişilerin kapsamlı bir çözüm bulma yetkisi olmalıdır. Pratik zeka ve bilgi harmanlanarak olası sorunların çözümü hem kazaların hem de daha büyük sorunların önüne geçeceği için sınavlar titizlikle yapılır.
Otomotiv Mekanikçi Belgesi Nasıl Alınır?
Mesleki Yeterlilik Kurumu her meslek için sınav şartı sunduğu gibi otomotiv mekanikçisi mesleği için de kural aynıdır. Kişiler için önceden kurs merkezine gitme şartı varken şimdi ister kursa gittikten sonra ister sadece sınava girip başarılı olarak belge alabilirler. Tek nokta başvuru denilen toplu başvuru sistemi kullanılabileceği gibi bireysel başvuru da yapılabilmektedir. Otomotiv mekanikcisi ustalık belgesi almaya hak kazanan adaylar 5 yıl süreyle belgeyi kullanabilirler. Beş yıl dolmadan belge yenileme tarihlerinde belgelerini yenileyerek onaylı olarak mesleklerini yapmaya devam edebilirler. B6 yol testine başvuracak adaylardan ekstra olarak sürücü belgesi istenmektedir. Performans ölçme yöntemlerinin de sınavda kullanıldığı unutulmamalıdır. Kişiler hem teorik hem uygulamalı sınavlara tabii tutularak yetkinliğin uzman derecesinde olup olmadığı test edilir.
Mesleki yeterlilik belgesi ile kendi yerlerini açabilecekleri gibi oto istasyonlarında, fabrika ve hava istasyonlarında da mesleklerini icra edebilirler. Otomotiv mekanikçisi genel bir bilgi dağarcığına sahip olsa da her iş kolunda olduğu gibi spesifik kendini bir alana yöneltme durumu da gözlenir. Örneğin ağır ve hafif araçların bakımı konusunda bilgi sahibi olan bir otomotiv mekanikçisi isterse ağır araca ya da hafif araç bakımına özellikli olarak yönelebilir.
Otomotiv yeterlilik belgesi sayesinde hem iş imkanına kavuşacak hem de bir yetkinlik üzerinde söz sahibi olacak olan otomotiv mekanikçileri ülkemizde her geçen yıl artış göstermektedir. Yeterlilik kurs merkezlerinin artışı hatırı sayılır şekildeyken, belgelendirme koşulları da sadece meslek gruplarının uzmanlık alanlarına göre şekillenmektedir.
