Lastik Bakım Onarımcısı Ne İş Yapar?
Lastik bakım onarımcısı, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından belgelendirme şartı getirilen otomotiv sektöründe yer alan mesleklerden biridir. Peki, lastik bakım onarımcısı ne iş yapar? Bu yazımızda sizler için bu sorunun cevabını derledik.
Mesleki Yeterlilik Kurumu, Ulusal Meslek Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin Hazırlanması Hakkında Yönetmelik ile sektör için yeterlilik verilecek olan ölçütleri belirlemektedir. Ulusal yeterlilikler belirlenirken,
- Ulusal meslek standartları ya da uluslararası standartlara dayanıklılık
- Mesleki alana yönelik iş sağlığı ve güvenliği, çevre ve kalite ile ilgili konular
- Hayat boyu öğrenme ilkesi ile bireyin kendini geliştirmesi ve meslekte ilerlemesinin teşviki
gibi durumlara dikkati almaktadır. Ayrıca Ulusal yeterlilikler kullanıcılar tarafından anlaşılacak bir şekilde yazılmaktadır, açık ya da gizli hiçbir ayrımcılık içermemektedir ve bireyin bilgi, beceri ve yetkinliğinin kalite güvencesi dâhilinde ölçülmesini temin eden unsurları içermektedir.
Lastik Bakım Onarımcısı Ne İş Yapar?
Lastik bakım onarımcısı, otomotiv sektörüne hizmet veren otomobil lastiklerinin tamir, bakım ve onarımını yapan personellerdir. Bu mesleği icraa edebilmek için Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından mesleki yeterlilik belgesi edinme şartı getirilmiştir.
Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmak isteyen bir lastik bakım onarımcısının amacı mesleğini verimli, kaliteli ve standartlara uygun bir şekilde icra etmek olmaktadır. Yeterlilik belgesi alacak kişi sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri daha iyi görebilmektedir. Yeterlilik belgesi alan kişiler geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliklerini kanıtlamaktadır. Ayrıca kariyer hedefleri için de eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak olmaktadır.
Lastik bakım onarımcısı mesleki yeterlilik belgesini almak isteyen kişilerin MYK yetkilendirilmiş firmalarda tanımlanmış olan sınavlara girmesi gerekmektedir. Sınava giren kişilerin yeterlilik belgesini alması için sınavdan başarılı olmaları aranan bir şart olmaktadır. Yapılan yeterlilik birimlerindeki teorik ve performansa dayalı olan sınavları her bir birim ayrı ayrı da birlikte de yapabilmektedir. Sınavlar ayrı da olsa bir de olsa her birim değerlendirmesini ayrı yapmak durumunda olmaktadır.
Mesleki yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi bulunmaktadır. Bu süre belgenin düzenlendiği tarihten itibaren 5 yıl olarak kabul edilmektedir. Mesleki yeterlilik belgesinin süresi dolduğunda tekrar alınabilmesi için mesleki teknik ve teorik bilgileri hale biliyor ve uyguluyor olmak gerekiyor.
Lastik Bakım Onarımcısı Mesleki Yeterlilik Belgesi
Az ya da çok tehlike içeren işler ve bazı meslekler için mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu bulunmaktadır. Lastik bakım onarımcısı da bu mesleklerden biridir. Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş olan belgelendirme kuruluşlarından kalite güvencesi sağlanmış olan bir sistem aracılığı ile tarafsız, güvenilir ve adil bir ölçme ile değerlendirme yapılarak başarılı olan kişilere mesleki yeterlilik belgesi verilmektedir.
Lastik bakım onarımcısı adayının mesleki yeterlilik belgesi alabilmesi için A grubunda bulunan (A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite / A2: Araç Lastik ve Jant Tamiri) yeterlilik birimlerinde başarılı olması gözetilir. Lastik bakım onarımcısı MYK belgesine başvuru yapmak için herhangi bir ön şart aranmamaktadır, başvuruda sadece kimlik fotokopisi yeterlidir.
Lastik Bakım Onarımcısı Yeterlilik Belgesi
Yeterlilik belgesi alan kişilerin çalıştıkları alanda kendilerini kanıtlamış oldukları anlaşılmaktadır. Lastik bakım onarımcısı olarak çalışan ve yeterlilik belgesi bulunan bir kişi belgesinin geçerlilik süresince alanında kendini kanıtlamış sayılmaktadır.
Lastik bakım onarımcısı yeterlilik belgesi alacak kişilerin ölçme ve değerlendirmesi,
- Teorik sınav
- Performansa dayalı sınav
- Ölçme ve değerlendirmeye ilişkin diğer koşullar
olarak ayrılmaktadır. Teorik sınavda kişilere çoktan seçmeli sorular sorulmaktadır. Soruların her biri eşit puan değerinde ve en az on soru olmaktadır. Yanlış cevap verilen sorular için herhangi bir puan indirimi yapılmamakta ve sınava giren adaylara her bir soru için 1,5 dakika zaman verilmektedir. Sınavda sorulan sorulardan en az %60’ına doğru cevap veren kişiler başarılı sayılmaktadır.
Lastik bakım onarımcısı performansa dayalı sınavında ise beceri ve yetkinlikler kontrol edilmektedir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesine göre kişilerin performansı ölçülmekte, sınav genelinde asgari %80 başarı gösteren kişiler başarılı kabul edilmektedir. Performansa dayalı olan bu sınav gerçek ya da gerçeğe uygun olarak düzenlenen çalışma ortamında yapılmaktadır. Sınavın süresi ise gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmesi beklenmektedir.
Lastik Bakım Onarımcısı Ölçme ve Değerlendirme Sınavı
Lastik bakım onarımcısı adayının belge alabilmesi için A1 ve A2 kategorilerinde yapılacak olan mesleki yeterlilik sınavında başarılı olması gerekmektedir. A1 biriminde 25 soru vardır ve bu soruları çözmek için verilen süre 37,5 dakikadır. A2 biriminde ise sadece 10 soru vardır ve bu soruları çözmek için toplamda 15 dakikalık bir süre ayrılmıştır. Lastik bakım ve onarımcısı mesleki yeterlilik sınavında başarılı olarak belge alabilmek için belirlenen başarı puanı ise 60’tır.
Sınavda mesleki bilginizi ölçmek için kullanılacak materyaller ise şu şekildedir:
- Lift
- Kriko
- Lastik tamir sehpası
- Su havuzu
- Bijon sıkma tabancası, dolgu tabancası, ısıtma tabancası
- Tork anahtarı
- Lokma setleri
- Havalı el aletleri, hava tesisatı, hava basınç saati
- Kompresör
- Solüsyonlar, solüsyon kap ve fırçaları,
- Kauçuk bıçağı
- Elmas uç
- Kalemtaş
- Mantar taş
- Mumlu fırça
- Termopres
- Yama ve yama çeşitleri
Belge Geçerlilik Süresi ve Gözetim Sıklığı
Lastik Bakım Onarımcısı (Seviye 4) mesleki yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi bulunmaktadır. Bu süre 5 yıldır ve bu süre boyunca lastik bakım onarımcısı adayları gözetime tabi tutulur. Lastik bakım onarımcısı adayının sergilediği performansı belgeyi aldığı tarihten itibaren 2 ile 3. yılları arasında MYK tarafından yetkilendirilen sınav ve belgelendirme kuruluşunun belirleyeceği gözetim yöntemi ile değerlendirme yapılır.
Gözetim sonucunda elde edilen verilere göre yeterli performansı gösteremeyen lastik bakım onarımcısı mesleki yeterlilik belgesi sahiplerinin edindiği belgeler askıya alınır. Askıya alınan belgelerin geçerliliği süreç son buluncaya kadar devam eder.
5 yıllık sürecin ardından mesleki yeterlilik belgesi sahibinin performansı tekrar değerlendirilir. Mesleki yeterlilik belgesi için belirtilen şartları yerine getiren adayların belgelerinin geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır.