2022 Yılında Belgelendirme Şartı Getirilen Meslekler
2022 yılında belgelendirme şartı getirilen meslekler kapsamında yeni düzenlemeye göre 40 meslek türünün daha ilave edildiği biliniyor. Bu meslek türleri özel sektöre tabii tutulan meslek türlerinden biri olup genele yayılan düzende iş istihdamını da düzenlemiş oluyor. Belirlenen 40 meslek gurubu ise şu şekilde sıralanıyor.
- Bitkisel Yağ Üretim Operatörü
- Çimento Üretim Elemanı
- Doğalgaz Sayaç Sökme Takma Elemanı
- Elektrik Dağıtım Şebekesi Hat Bakım Görevlisi
- Elektrik Dağıtım Şebekesi İşletme Bakım Görevlisi
- Elektrik Dağıtım Şebekesi Kayıp-Kaçak ve Ölçü Kontrol Görevlisi
- Elektrik Sayacı Sökme/Takma Elemanı
- Elektrik Tesisatçısı
- Elektronik ve Elektrikli Ürünler Servisçisi
- Cam Kesim Elemanı
- Endüstriyel Cam Isıl İşlem Elemanı
- Endüstriyel Cam İşleme Elemanı
- Endüstriyel Cam Kesim Elemanı
- Endüstriyel Yalıtım Camı Üretim Elemanı
- Endüstriyel Taşımacı
- Görüntü ve Ses Sistemleri Elemanı
- İplik Bitim İşleri Operatörü (Seviye 3)
- İplik Eğirme Operatörü (Seviye 3)
- İzabeci
- Kent İçi Raylı Sistemler Katener Bakım Elemanı
- Kırma Eleme Tesis Operatörü
- Mekanizasyon İşçisi (Maden)
- Mekanize Kazı Operatörü
- Mermer Doğaltaş Ocakçısı
- Mermer-Doğaltaş Özel İmalat Elemanı
- Pres İşçisi (Maden)
- Presçi
- Sağlık Kuruluşları Kaynaklı Tehlikeli Atık Toplayıcısı
- Sağlık Kuruluşları Kaynaklı Tıbbi Atık Toplayıcısı
- Sebze ve Meyve Konservesi Üretim Operatörü
- Sos Üretim Operatörü
- Tel Makineleri Operatörü
- Terminal Çekici Operatörü
- Yeraltı Hazırlık İşçisi
Yukarıda belirtilen meslek grupları 2022 yılında belgelendirme şartı getirilen meslekler arasında yer almaktadır. Bazı mesleklerde seviye 3.4.5 şeklinde belirtildiği için aynı meslek türü olarak görünmektedir. Fakat her birinin değerlendirilmesi ve ölçülmesi farklı işleyiş beraberinde yapılmaktadır. Getirilen zorunluluk beraberinde bu mesleklerde çalışan kişilerin daha donanımlı iş yapısına sahip olabilmesi ve firmaların daha sağlam işler yapabilmesi için belge alınması gerekli bulunmaktadır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi
Mesleki yeterlilik belgesi kapsamında 2022 yılına kadar aranana şartlar doğrultusunda pek çok firmanın işvereni çalışanlarına sağlıklı iş istihdamı oluşturabilme amaçlı belli sınavlara tabii tutmayı düşünmüştür. Bunun beraberinde mesleki yeterliliğin ölçülmesi sayesinde çalışanın işe yönelik ne derece beceriye başarıya sahip olduğunu da öğrenmektedir. Hem çalışan hem de işveren açısından gerekli görülen bu durum sağlıklı iş ortamını da doğurur. Özel sektörde bulunan iş alanları birçok yeterliliği de aramaktadır. Bugüne kadar herhangi bir işe girerken aranan şartlar arasında bulunmayan belgenin günümüz şartları itibariyle arandığı bilinmektedir.
Mesleki yeterlilik belgesi kişinin talebi doğrultusunda başvuru yaparak belli başarıya ulaşması beraberinde hak kazanacağı belge türüdür. Resmi olarak kullanılan bu belgenin kişilerin iş hayatı boyunca büyük önem taşıdığı bilinmektedir. Bir meslekteki bilginizi ölçen bu sistem sayesinde işi bilmeyen veya deneyim kazanmamış kişilere de yer verilmeyeceği ortaya çıkmaktadır. Özellikle tehlikeli işler kapsamında mutlaka belgenin alınması gereklidir. Bir yandan da idari cezasının bulunduğunu da hatırlatmak gerekir. Belgeyi almamış çalışanları hala çalıştırmakta olan işverenlere kişi başı 1414,17TL ceza kesileceği bilinmektedir.
Mesleki Yeterlilik Kurumu
Mesleki yeterlilik kurumu kısa adıyla MYK şeklinde belirtilen ve belgelendirme işlemi yapan kurum olarak bilinir. Meslek standartlarını temel alması ile teknik yönden ulusal yeterliliklerin kurallarını belirleme amaçlı denetleme, değerlendirme, belgelendirme hizmeti sunmaktadır. Sertifikalandırma kapsamında faaliyetini başlatma ve devam ettirme adına 5544 sayılı kanun ile 21 Eylül 2006 yılında kurulduğu bilinmektedir. Kuruluşu 2006 yılı olan mesleki yeterlilik kurumu faaliyetlerini 2007 yılı itibariyle başlatmış olup birçok özel sektör firmalarıyla çalışmalar yapmıştır. Mesleki yeterlilik kurumu kapsamında değer gören iş alanı mevcut iş olanaklarını da yenilemiş sayılmaktadır. Kişilerin yapmak istediği mesleğe yönelik ne derece bilgi ve beceriye sahip olduğunu gösteren belgelendirme yaparak ömür boyu iş istihdamı oluşabilmesini sağlamıştır. Bildiğiniz üzere günümüz şartlarında her zaman istediğimiz işi yapmak veya bulabilmek mümkün olmuyor. Ek olarak kamu alanında çalışmak isteyen pek çok vatandaşın özel sektördeki işleri yapmaya başladığı görülüyor. Bu yüzden özel sektörde hangi zamanda iş değişikliği yaşanacağı ve işten ayrılma veya çıkarılma durumları belli olmadığı için kişilerin belli güvence aradığı da biliniyor. Mesleki yeterlilik kurumu sayesinde bir mesleğe dayalı alınan belgenin sadece çalışılan firma için değil başka firmalarda da kullanılabilmesi öngörülüyor. Kişilerin iş güvencesi de sayılan bu durum iş piyasasındaki düzene göre işleyiş sürdürüyor. Bu yüzden çok önemli bir konuma sahip olduğunu ve her özel sektör çalışanının alması gerektiği düşünülüyor. Belli meslek grupları ve en az lisans seviyesi gerektiren meslekler haricinde tüm meslekler için geçerliliğini koruyan bu düzenleme çağın iş standartları arasında tutulmaktadır.
MYK Belge Ücretleri
MYK belge ücretleri KDV’den muaf tutulan tutarlarla hesaplanmaktadır. Başvuru yapan ve mesleki yeterlilik belgesi almak isteyen kişilerin bu belge için çalışan başına 250TL ücret ödemesi gereklidir. Genel bakımdan işverenler için bu uygulama kolaylık demektir. Çünkü çalıştırdığı kişinin gerçekte var olan bilgisini de becerisini de ölçeklendirebildiği bilinir. Genel olarak mesleki yeterliliğin gereksinimleri ve ulusal iş standartları açısından gerekli görülen bu durum iş alanındaki düzeninde öncüsüdür. Yani genel anlamda kişilerin belli bir iş alanına yönelik her bakımdan sınava tabii tutulması ile ölçeklendirme yapılması amaçlamaktadır. Eğitim ve öğrenim programlarının dahi mesleki yeterlilik veya uluslararası iş standartları kapsamında belli bir düzen içermesine dikkat edilmesini sağlamıştır.
İş alanındaki bu duruma açıklık getirme anlamında şu şekilde ifade etmek gerekir. Okunan eğitim alanlarına yönelik geçmiş yıllarda iş bulmanın daha zor olduğu biliniyordu. Fakat iş istihdamını doğru sağlayabilmek ve her öğrenimi tamamlamış kişinin yeteneğine göre iş bulabilmesi için mesleki yeterlilik sınavları yapılması gereklidir. Bu uygulama beraberinde bir işi sadece kâğıt üzerinde anlamanın yeterli olmadığı da öne çıkmaktadır. Özellikle üretim, tesisat veya operatörlük iş alanlarında beceri ve kabiliyetin önemli yer tuttuğu bilinmektedir.
MYK belge ücretleri kapsamında kişiler mesleki yeterlilik kurumuna başvuru yapmaktadır. İş alanına ve yeterlilik durumuna uygun görülmesi halinde şartların tamamlanması istenir. Bu şartlar yapılan iş alanına yönelik olup zorlayıcı değildir. Sadece kişilerin teknik yönden seviyesini belirlerken bundan sonraki iş hayatında da önemli ilerlemeler kaydetmesini sağlamaktadır. Genel bakımdan özel sektör çalışanları bu durumla ilgili bilgileri bilmeyebilir. İş kanununa göre düzenlenen meslek dallarını içeren iş alanında bulunan işverenlerin çalışanları için bu prosedürü uygulaması ve haber vermesi gereklidir. MYK belge ücretleri işverenler ve çalışanlar tarafından karşılanmaktadır. Belgenin alınması yönündeki zorunluluk hali mevcut teşvik durumundan faydalanan kişilerden talep edilmektedir. Masraf karşılığında tahsil edilmeyen belgenin sadece belli şartları sağlayan ve başarılı olan kişiler tarafından alınabildiği bilinmektedir. Örnek vermek gerekirse; doğalgaz firmalarının çalıştırdıkları elemanlar arasında gaz tesisatçıları ve kaynak elemanları bulunmaktadır. Elemanların sorunsuz şekilde beceri ve yeteneği doğrultusunda kazanç sağlayabilmesi için bilgiye ihtiyacı olabilir. Yeterliliğini kaybetmeye başlamış ta olabilir. Ayrıca işe yeni girme durumu da söz konusu olabilir. İşverenin mevcut çalışanların durumunu anlayabilmesi ve çalışanın kendi kendini ölçebilmesi açısından mesleki yeterlilik belgesi alması gerekir. 2022 yılı beraberinde de bu belgenin alınması birçok meslek türleri için zorunlu hale getirilmiştir.
